Met onze stem drukken we onze gedachten en emoties uit. Onze stem is een reflectie van onze persoonlijkheid. Maar wat als u stemproblemen ervaart of uw stem uw identiteit niet (langer) weerspiegelt? Stemproblemen kunnen een impact hebben op onze communicatie en dus ook op ons functioneren in het dagelijks leven of het uitoefenen van ons beroep.
In ’t PEC begeleiden we u heel graag om te werken aan uw stem, deze te corrigeren en te optimaliseren.
Stemstoornissen
Een stemstoornis is een aandoening van de stem of het stemapparaat, met als gevolg afwijkingen in de klank, de omvang en het volume van de stem. Er wordt een verandering in stemkwaliteit ervaren door de spreker of de luisteraar. Het stemgeluid is hees, schor, te hoog of te laag, te luid of te zacht, valt weg of slaat over. De spreker kan ook gewaarworden dat het spreken anders aanvoelt dan normaal. Veel of lang praten lukt meestal niet meer. Er kan sprake zijn van hoesten, keelschrapen, keelpijn en een vermoeid gevoel in de keel. Ook klachten met betrekking tot de ademhaling zijn geen uitzondering.
Mogelijke oorzaken
Een stemstoornis kan allerlei oorzaken hebben. Stemproblemen worden doorgaans onderverdeeld in twee grote groepen.
Organische stemstoornissen
Organische stemstoornissen waarbij de NKO-arts een letsel vaststelt ter hoogte van de stemplooien.
Primaire stoornis: het stemprobleem kent een medisch organische oorzaak zoals een stemplooiverlamming, een tumor, ...
Secundaire stoornis: Het stemapparaat is normaal, echter door verkeerd stemgebruik en/of stemmisbruik ontstaat er een letsel aan het stemorgaan. Voorbeelden hiervan zijn stemplooiknobbels, stemplooipoliepen, …
Psychogene of functionele stemstoornissen
Alarmsignalen
Heesheid die langer dan 2 weken aanhoudt
Vermoeide stem
Pijn tijdens of na het spreken
Zwakke stem, moeite om luid te spreken
Onvaste stem, optreden van stembreuken met uitschieters in toonhoogte en luidheid
Branderig of globusgevoel in de keel
Klachten van benauwdheid tijdens het spreken
Ervaart u ongemak, onzekerheid of stress wanneer u moet spreken? Aarzel niet om een NKO-arts of logopedist te contacteren.
Onderzoek
Indien u langer dan 2 à 3 weken één of meerdere van de hierboven vermelde symptomen ervaart, raadpleegt u het best uw huisarts. Wanneer deze een stemprobleem vermoedt, zal uw dokter u doorverwijzen naar de NKO-arts voor een stemonderzoek. Deze zal een laryngoscopie uitvoeren om het strottenhoofd (en o.a. de stemplooien) in beeld te brengen. Dit onderzoek gebeurt meestal door middel van een flexibele endoscoop die via één van de neusgangen wordt ingebracht om naar de stemplooien te kijken. Indien noodzakelijk kan verder onderzoek aangewezen zijn.
Bij vragen over uw stem, kan u zich steeds rechtstreeks tot ons wenden. Meestal komt u bij de logopedist terecht na een verwijzing door de NKO-arts of huisarts. Er wordt een functioneel stemonderzoek uitgevoerd waarbij de logopedist via metingen en observaties een nader beeld zal scheppen over uw stem(gebruik) en de lichaamshouding. Om een idee te krijgen van uw stembelasting wordt er o.a. gepeild naar uw dagelijkse leef- en werkomstandigheden, gewoontes, gezondheid, gebruik van medicatie. Ook een zelfevaluatie komt aan bod en wordt besproken. De onderzoeksresultaten van de NKO-arts worden geïntegreerd in het bilan. Er is bijgevolg een nauwe samenwerking tussen NKO-arts en logopedist.
Behandeling
De behandeling wordt afgestemd op uw specifieke problematiek. Afhankelijk van de diagnose kan die bestaan uit een heelkundige ingreep, medicatie, stemtherapie of een combinatie hiervan.
Binnen de logopedische therapie wordt er o.a. gewerkt aan:
Het geven van informatie en uitleg over de werking van de stemplooien, opdat visualisatie een hulp kan zijn in het leren herkennen en controleren van stemproblemen. Daarnaast gaan we de aangeleerde technieken toepassen.
Het verschaffen van informatie en uitleg over stemhygiënische maatregelen alsook hoe u in het dagelijkse leven (het best) omgaat met uw stem.
Het reduceren van spanningen dankzij het toepassen van manuele technieken, om het comfort rond het strottenhoofd te vergroten. Dit zal ook de stemfunctie bevorderen.
Het bevorderen van een goede costo-abdominale ademhaling en adembeheersing tijdens het spontaan spreken.
De enigste manier om je stem te vinden, is door ze te gebruiken.
