Slikstoornissen
Een slikstoornis of dysfagie is een aandoening waarbij voedsel niet op een veilige of efficiënte manier door de mond, keel of slokdarm passeert. Hoewel beide met elkaar verbonden zijn, is een slikstoornis niet hetzelfde als een voedingsprobleem. Bij dat laatste lukt het slikken zelf nog, maar kan de voeding niet op een normale manier ingenomen worden.
Slikproblemen kunnen geleidelijk aan ontstaan, maar ze kunnen ook heel plotseling optreden. Soms verdwijnen ze vanzelf. Is dat niet het geval en blijven uw klachten aanwezig of verergeren ze zelfs? Dan is het belangrijk om contact op te nemen met uw huisarts, een specialist of uw logopedist.
Slikproblemen worden tot op vandaag de dag nog steeds zwaar onderschat. Ze kunnen een enorme impact hebben op onze levenskwaliteit, maar ook op de algehele gezondheid.
Mogelijke oorzaken
Onderliggende neurologische problemen zoals de ziekte van Parkinson, dementie, ...
Afwijkingen gesitueerd in het hoofd-halsgebied zoals een Zenker Diverticulum (uitstulping in de slokdarm), hypertonie van de bovenste slokdarmsfincter, ...
Bestraling, chemotherapie of heelkundige ingrepen
Bepaalde medicatie
Het verouderingsproces van het slikorgaan, vaak in combinatie met een algehele achteruitgang
Psychologische problemen
Alarmsignalen
Bekende alarmsignalen als iemand last heeft van een slikstoornis zijn:
Het voedsel zit geregeld vast tijdens de maaltijd, soms zelfs met een gevoel van stikken
Pijn in de keel wanneer u het eten doorslikt
Problemen met kauwen of om voedsel uit de mond te krijgen
Problemen om de slik in gang te zetten
Last van dik of overmatig speeksel of slijm
Voedsel of vocht komt langs de neus terug naar buiten
Hoesten voor, tijdens of na het slikken
Veelvuldig schrapen van de keel
Verandering in stemgeluid
Terugkerende longontstekingen
Een gevoel dat er iets vastzit in de keel, terwijl u niet aan het eten bent
Pijn achter de borstkas
Gewichtsverlies
Onderzoek
Slikproblemen worden altijd multidisciplinair benaderd. Dat wil zeggen dat er naast de logopedische onderzoeken ook tal van andere gespecialiseerde onderzoeken uitgevoerd zullen worden.
Denk aan een slikvideo op radiologie of een NKO-arts die met een klein cameraatje meekijkt terwijl u slikt. Dit om een duidelijk beeld te verkrijgen over de exacte problemen bij het slikken. Ondertussen bestaan er ook nog andere onderzoeken zoals een slikmanometrie. Dit is een objectieve meting waarbij volgende aspecten beoordeeld kunnen worden: spierkracht, werking van de kleppen naar de slokdarm en de maag toe, de timing van het slikken.
De logopediste kan het slikken klinisch beoordelen en in samenspraak met de arts dergelijke onderzoeken aanvragen. Nadien zal er een behandeling besproken worden die aan uw noden is aangepast. Wanneer deze is bepaald, zullen wij u blijven opvolgen en begeleiden.
Behandeling
De behandeling wordt afgestemd op uw specifieke problematiek. Afhankelijk van de diagnose kan die bestaan uit een heelkundige ingreep, medicatie, sliktherapie of een combinatie daarvan.
Tijdens de logopedische therapie geven wij ook informatie en uitleg over:
de werking van het (normale) slikpatroon. Op die manier herkent en controleert u zelf beter uw slikprobleem en is het eenvoudiger om de aangeleerde technieken toe te passen.
compensatietechnieken en eventuele revalidatie die nodig is om het slikken te verbeteren of stabiel te houden
Het is belangrijk om de symptomen van dysfagie serieus te nemen en zo snel mogelijk medische hulp te zoeken om complicaties te voorkomen.